Ποιες εναλλακτικές έχει, για το αεροδρόμιο Αλεξανδρούπολης, το ΤΑΙΠΕΔ και για τα άλλα 22 περιφερειακά αεροδρόμια

Του Φάνη Ζώη

fzois@naftemporiki.gr

Στο μικροσκόπιο βάζει το ΤΑΙΠΕΔ τα 23 εναπομείναντα περιφερειακά ελληνικά αεροδρόμια, που δεν παραχωρούνται στο σχήμα υπό τη Fraport, προχωρώντας στην πρόσληψη συμβούλων για την «αξιολόγηση των διαθέσιμων και εμπορικά εφικτών δομών συναλλαγής».

Η διαδικασία αποτελεί συμβατική υποχρέωση της χώρας απέναντι στους δανειστές, στο πλαίσιο του

επικαιροποιημένου μνημονίου, με το Ταμείο να πρέπει μέχρι τον Σεπτέμβριο να αξιολογήσει τις επιλογές αξιοποίησης που έχουν αυτά τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια και να αποφασίσει ποια απ’ αυτά και με ποιον τρόπο μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα, πριν τα μεταβιβάσει στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών, δηλαδή στο νέο υπερταμείο.

Σημειώνεται ότι τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια δεν θα αξιοποιηθούν από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά θα μεταφερθούν στο νέο υπερταμείο. Άμεσος στόχος η δημιουργία cluster, στο οποίο θα ενταχθούν σε ομάδες ούτως ώστε να αξιοποιηθούν και να πάρουν υπεραξία.

Η προκήρυξη για την πρόσληψη τεχνικού συμβούλου από το ΤΑΙΠΕΔ εξυπηρετεί την προετοιμασία για τη μεταφορά τους στο νέο ταμείο (Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών ή ΕΔΗΣ) τον Σεπτέμβριο. Αν και η τελευταία αυτή κίνηση έχει τη σημασία της, ειδικά σε πολιτικό επίπεδο, η αξιοποίηση όσων αεροδρομίων έχουν προοπτικές να αποφέρουν σημαντικά έσοδα σύντομα, αναμένεται να προχωρήσει γρήγορα και πιθανότατα να είναι από τις πρώτες αποκρατικοποιήσεις του υπερταμείου.

Τα 23 περιφερειακά αεροδρόμια για τα οποία προχωρά διαγωνισμός πρόσληψης συμβούλων είναι αυτά της Αλεξανδρούπολης, του Αράξου, της Αστυπάλαιας, της Χίου, της Ικαρίας, των Ιωαννίνων, της Καλαμάτας, της Καλύμνου, της Καρπάθου, της Κάσου, του Καστελόριζου, της Καστοριάς, της Κοζάνης, των Κυθήρων, της Λέρου, της Λήμνου, της Μήλου, της Νέας Αγχιάλου, της Νάξου, της Πάρου, της Σητείας, της Σκύρου και της Σύρου.

Οι βασικοί άξονες

Η προθεσμία για την υποβολή προτάσεων από τους υποψηφίους συμβούλους για τα άλλα 23 αεροδρόμια είναι η 24η Ιουνίου και το έργο που θα κληθούν να παραδώσουν εντός διμήνου περιλαμβάνει πέντε βασικούς άξονες:

Επανεξέταση και αξιολόγηση του κάθε αεροδρομίου από λειτουργική, εμπορική και κυκλοφοριακή άποψη.

Αναγνώριση της δυνητικής αξίας για κάθε αερολιμένα, λαμβάνοντας υπόψη τη δυνατότητα να προσελκύσει επιπλέον αεροπορικές εταιρείες και γραμμές προορισμού, καθώς και την παραγωγή αξίας από βοηθητικές λειτουργίες (π.χ., εμπορικές και ακινήτων).

Ανάπτυξη βασικού επιχειρηματικού πλάνου για κάθε αεροδρόμιο.

Ανάλυση της δυνητικής επαύξησης της παραγόμενης αξίας από τη δημιουργία συστάδων (cluster) αερολιμένων.

Αξιολόγηση των διαθέσιμων και εμπορικά εφικτών δομών συναλλαγής.

Ο κεντρικός στόχος

Κεντρικός στόχος του σχεδίου είναι η «ωρίμανση» και εξυγίανση των αεροδρομίων, προκειμένου στη συνέχεια να αυξηθεί και το τίμημα που θα ζητηθεί από τους επενδυτές και έτσι να εισρεύσουν στο ταμείο του κράτους όσο το δυνατόν περισσότερα έσοδα. Υπάρχει ωστόσο προβληματισμός, καθώς το «μίγμα» των αεροδρομίων δεν είναι ομοιογενές. Στη λίστα των 23 περιφερειακών αεροδρομίων περιλαμβάνονται επτά κερδοφόρα, τέσσερα που εμφανίζουν προοπτικές ανάπτυξης, ενώ αρκετά από τα υπόλοιπα είναι ζημιογόνα και συνεπώς καθίσταται δύσκολο να μεταβιβαστούν. Έτσι, στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχουν μπει διάφορα σενάρια για τον τρόπο που θα παραχωρηθούν. Εξετάζονται λύσεις όπως να παραχωρηθούν είτε αυτόνομα, είτε σε συστάδες (clusters), ώστε να αυξηθούν η παραγόμενη αξία, τα οφέλη και συνεπώς το τίμημα.

Το Ταμείο θεωρεί ότι «δυνατά χαρτιά» για την κυβέρνηση αποτελούν τα περιφερειακά αεροδρόμια σε Πάρο, Χίο, Καλαμάτα, Νάξο, Άραξο, Κάρπαθο και Ικαρία, λόγω της κερδοφορίας τους. Ιδιαίτερα το αεροδρόμιο της Καλαμάτας κατάφερε τα δύο προηγούμενα χρόνια να καταλάβει την τρίτη θέση μεταξύ των σημαντικότερων ευρωπαϊκών αεροδρομίων, επιτυχία που κατά το μεγαλύτερο μέρος της οφείλεται στην τουριστική επένδυση του «Costa Navarino», η οποία διαφήμισε διεθνώς ολόκληρη τη Μεσσηνία.

Αλλά και ο νέος αερολιμένας της Πάρου έχει πλέον μεγάλες προοπτικές ανάπτυξης, καθώς το περασμένο καλοκαίρι ολοκληρώθηκαν οι εργασίες υποδομής. Στις 29 Ιουλίου, κατά τη διάρκεια των εγκαινίων του νέου αεροδρομίου της Πάρου, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανέφερε ότι θα προκύψουν πολλαπλά οφέλη τόσο για το νησί όσο και για τις υπόλοιπες Κυκλάδες. Τα αποτελέσματα φάνηκαν αμέσως, καθώς τον Αύγουστο η επιβατική κίνηση του αεροδρομίου της Πάρου αυξήθηκε κατά 200%. Η ραγδαία αύξηση των επιβατών σχολιάστηκε από τους τοπικούς παράγοντες της Νάξου, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι πρέπει άμεσα να ανακαινιστεί και το δικό τους αεροδρόμιο, καθώς -όπως αναφέρουν- «έπειτα από τρία χρόνια ανοδικής πορείας, για πρώτη φορά μειώθηκε η επιβατική κίνηση».

Επιτακτική, όμως είναι η ανάγκη να υλοποιηθούν άμεσα εργασίες ανακαίνισης και εκσυγχρονισμού και στο αεροδρόμιο της Καρπάθου, καθώς παράγοντες του νησιού υποστηρίζουν ότι τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί σημαντικά η προσέλευση τουριστών εκτός Ελλάδας. Ανάλογες είναι οι ανάγκες για τον εκσυγχρονισμό και των υπόλοιπων αεροδρομίων.

Αυξανόμενη, ωστόσο, είναι η επιβατική κίνηση και στα αεροδρόμια των Ιωαννίνων, της Αλεξανδρούπολης, των Κυθήρων και της Νέας Αγχιάλου -τα οποία επίσης περιλαμβάνονται στη λίστα των 23 αεροδρομίων-, ενώ μικρότερο είναι το ενδιαφέρον για τα αεροδρόμια σε Αστυπάλαια, Κάλυμνο, Κάσο, Καστελόριζο, Καστοριά, Κοζάνη, Λέρο, Λήμνο, Μήλο, Σητεία, Σκύρο και Σύρο, καθώς λειτουργούν εποχιακά